OH MY GASTOS!: ISANG PAG-AARAL SA PAGBABADYET NG MGA MAG-AARAL SA KOLEHIYO NG NARSING

I. Mga Kaugnay na Babasahin

Pagbabadyet ng Mag-aaral (Student Budgeting)

“Mas madaling mamuhay nang nakabadyet ang pera kaysa mamuhay na hinahabol ang mga taong inutangan mo,” ayon kay Erika Turk, isang estudyanteng kolumnista para sa Young Money Magazine.

Ang pagbabadyet ay isang plano kung paano gagastusin ang kinitang pera (May Plano ka ba?, http://masaganang-pinoy-blogspot.com/2007_01_01_archive.html). Ito’y nakatutulong sa kaayusan ng paggastos at pagkamit ng mga pangarap na may kinalaman sa pera. Ang taong may badyet ay kadalasang may kontrol sa kanyang pera. Alam niya kung saan ito nanggagaling at saan ito dapat pupunta. Sa pagbabadyet, inuuna munang bilhin ang mga mahahalagang bagay at ang mga pangunahing bilihin kaysa sa mga luho (Student Budgets, http://www.studentfinancedomain.com/budgets/budget-planning.aspx).

Mga Hakbang sa Pagbabadyet

Ayon sa tatlong artikulong aming nakuha na Leave College Without Credit Card Debit, Budgeting Tips for Students at How to Survive on a College Student’s Budget, mayroong tatlong hakbang sa pagbabadyet:

Una, maghanda ng budget worksheet at unang itala ang perang natanggap o kinita- kung may trabaho, negosyo o sideline (maaaring sa isang linggo, buwan o higit pa). Ilagay dito kung saan nanggaling ang pera at kung magkano ito lahat-lahat.

Pangalawa, itala ang mga gastos tulad ng mga bayarin ng isang estudyante para sa matrikula, pagkain, gastusin sa mga proyekto, libro at iba pa (maaaring sa isang linggo, buwan o higit pa). Itala rin kung magkano ang nagagastos sa bawat kategorya. Huwag rin kalimutan itala lahat ng mga bagay na binili at ang mga presyo nito.

Huling hakbang ay ihambing ang gastos at kita. Kung labis o mas malaki ang kita, matagumpay ang pagbabadyet at may ipon. Kung mas malaki naman ang gastos kaysa sa kita, nangangailangang bigyang pansin ang mga gastusin at unahin dapat ang mga mahahalagang bagay (http://financialplan.about.com/cs/college/a/MoneyCollege.htm, http://www.essortment.com/family/budgetingtipss_sndl.htm, http://www.ehow.com/how_2199383_survive-college-students-budget.html).

Mga Pamamaraan sa Pagbadyet at Pag-ipon

Ngayong alam na natin ang mga hakbang sa pagbabadyet, nararapat ring malaman ang ilan sa mga pamamaraan tungo sa mabisa at epektibong pagbabadyet. Kailangan alam natin ang mga pamamaraan upang lalo pa tayong maka-ipon o kumita ng pera. Ayon kay June Walbert, dahil karamihan sa mga estudyante sa kolehiyo ay walang sapat na karanasan sa paghawak ng pera, responsibilidad ng mga magulang na ipaalam sa kanilang mga anak ang kahalagahan ng paggastos ng pera sa wastong paraan (Better Budgeting for Students, http://www.msnbc.msn.com/id/94028721).

Isa sa mga pamamaraan ay bigyang limitasyon ang mga gastusin. Ayon sa Young Money Magazine, magagawang limitahin ang gastusin sa pagkain sa pamamagitan ng pagbili ng pagkaing hindi mabilis maubos at mabulok tulad ng instant noodles, embutido, longganisa, tocino at iba pang mga ready-to-cook na pagkain . Pumili rin ng pagkaing madaling lutuin o gawin. Sabi naman sa artikulong Epektibong Pagbabadyet ni Jonathan Poblacion, hangga’t maaari, magbaon na lamang ng pagkain sa paaralan at iwasang bumili sa mga restaurant o fast food chains. Kung lalabas naman o may pupuntahang lakad kasama ang mga kaibigan, magdala lamang ng sapat na perang gagastusin. Kung malaking halaga ng pera ang dala, malaki rin ang posibilidad na mapagastos sa mga bagay na hindi naman talaga kailangan (Budgeting tips for Students, http://www.essortment.com/family/budgetingtipss_sndl.htm).

Sa pagbili naman ng kagamitan tulad ng mga damit, sapatos at alahas, mas epektibo ang paglilimita ng gastusin kung maghahanap ng murang tatak subalit maganda rin naman ang kalidad. Mag-ikot muna sa iba’t ibang tindahan upang mapagkumpara ang mga presyo ng iyong bibilhin. Kadalasan, ang ibang tindahan o tindero/tindera ay mas mababa sumingil kumpara sa ibang tindahan o tindero/tindera. Pairalin din ang pagiging malikhain at resourceful. Hangga’t maaari, matutuong magresiklo ng mga bagay-bagay. Nakatipid ka na, nakatulong ka pa sa kalikasan (Budgeting tips for Students, http://www.essortment.com/family/budgetingtipss_sndl.htm).

Kung may sarili namang sasakyan, nararapat na gamitin lamang ito kung talagang kailangan. Kung malapit lang naman ang iyong pupuntahan, mas makabubuti kung maglakad na lamang o gumamit ng bisikleta. Maari ring mag-carpool kasama ang mga iyong kaibigan upang makatipid sa gas (Young Magazine, http://www.youngmoney.com/aboutus/press/040824).

Maging pamilyar rin sa mga diskwento na ibinibigay ng unibersidad. Kalimitan ay nagsasagawa pa sila ng libreng mga konsyerto para sa ikalilibang ng mga estudyante nito (Budgeting tips for Students, http://www.essortment.com/family/budgetingtipss_sndl.htm).

Kung nakatira naman sa dormitoryo o apartment, bayaran ang mga bayarin sa tamang oras. Huwag nang hintaying magpatong-patong ang mga ito (Budgeting tips for Students, http://www.essortment.com/family/budgetingtipss_sndl.htm). Mabisa rin ang pagkakaroon ng savings account o joint accounts sa mga magulang upang masubaybayan ang paggastos at makasigurong nababayaran ang mga bayarin (Better Budgeting for Students, http://www.msnbc.msn.com/id/94028721).

Mabisang paraan din ang pagtatabi agad ng pera sa oras na ito ay nakuha o natanggap. Maaaring itabi ang 5-10% ng baon o kita para siguradong may ipon. Kung hindi naman masyadong nahihirapan sa paaralan at kung may sapat na oras, maaaring magkaroon ng negosyo o sideline. Mabisa rin ito dahil bukod sa iyong baong pera, may dagdag kita ka. Dahil rito, dadami pa ang iyong ipon (May Plano ka ba?,http://masaganang-pinoy-blogspot.com/2007_01_01_archive.html,
Budgeting tips for Students, http://www.essortment.com/family/budgetingtipss_sndl.htm).


II. Paglalahad ng Sariling Pag-aaral

A. Metodo

Sa pagsusuri ng pagbabadyet ng mga estudyante, ninais ng aming grupo makakuha ng mga datos mula sa mga mag-aaral ng U.S.T. sa Kolehiyo ng Narsing. Layunin naming malaman kung nagbabadyet ang mga estudyante rito at kung nakakaipon sila mula sa kanilang baon o kita (kung sila ay may trabaho, sideline o negosyo). Kami ay nagsarbey sa 200 na katao; 50 sa bawat taon. Pinagsama-sama namin ang mga datos sapagkat aming napag-alaman na kahit magkakaiba ang kasarian, taon at edad, halos pare-pareho pa rin ang mga sagot sa mga tanong sa sarbey. Ito’y para na ring hindi magulo o malabo ang mga resultang aming makukuha.

B. Presentasyon, Interpretasyon at Pagsusuri ng Datos

Mga Pangunahing Gastusin

Makikita sa aming pie tsart ang limang pangunahing pinagkakagastusan ng mga estudyante sa Kolehiyo na Narsing. Kitang kita na ang pagkain ang may pinakamalaking bahagi sa tsart. Ibig sabihin nito ay malaking porsiyento ng kanilang baon o kita (kung may negosyo o trabaho) ay napupunta sa pagbili ng pagkain. Isang dahilan kung bakit ay dahil ang pagkain ay mahalaga at nararapat lamang para sa kalusugan natin. Maaaring isa sa mga dahilan kung bakit malaking bahagi ng pera ang napupunta rito ay ang kamahalan ng pagkain at bilihin ngayon. Alam naman nating lahat na ang mga presyo ng bilihin ay patuloy na tumataas dulot ng krisis. Isa pa sa mga maaaring dahilan ay ang kakulangan sa pagkontrol sa sarili. Minsan ay hindi natin mapigilang bumili ng mga pagkaing masasarap o matagal na nating hindi natitikaman.
Pangalawang pangunahing gastusin ay ang transportasyon o pamasahe. Maraming estudyante ang bumabiyahe pa araw-araw mula sa malalayong lugar upang pumasok sa klase. Kahit may student discounts, malaki-laki pa rin ang perang napupunta rito.

Ikatlo ang gastusin sa paaralan. Nabibilang dito ang gastos sa pagpapapakopya ng mga handout mula sa mga propesor. Nandito rin ang gastusin sa mga proyekto, libro, mga kagamitan sa Narsing tulad ng stethoscope, lab gown, at iba pa.

Cellphone load naman ang ikaapat na pangunahing gastusin ng mga mag-aaral sa Narsing. Ang cellphone ngayon ay isang mahalagang kagamitan sa mga estudyante. Kailangan ito upang magkaroon ng komunikasyon sa mga tao lalo na sa mga magulang, guro, at kapwa mag-aaral. Nabibilang ito sa pangunahing gastusin sapagkat madalas gamitin ang teks o tawag sa pagbibigay impormasyon sa mga tao. Ginagamit rin ito bilang paraan sa pagkakaroon ng komunikasyon sa mga kaibigan at mahal sa buhay.

Ang panlimang pangunahing gastusin ay ang gastustin sa gimmick o pagpasyal. Pumunta sa mga mall, kumain sa labas at manood ng sine ang kadalasang pinagkakagastusan tuwing may lakad ang isang mag-aaral. Ang pagpasyal ay panahon upang makapagpahinga ang estudyante mula sa stress ng pag-aaral.

Makikita rin sa pie tsart ang bahagdang may titulong ”Iba pa”. Dito nabibilang ang iba pang gastusin ng estudyante na hindi nasali sa kabuuang limang pangunahing gastusin ng mga mag-aaral sa Narsing. Kabilang dito ang gastos sa paglaro ng online games, gadgets, isports, damit at ipa ba.


Nagbabadyet Ka Ba?

Sa aming sarbey, kami ay nagtanong kung binabadyet ba ng mag-aaral ang kanilang baon o kita (kung sila ay may trabaho o negosyo). Kung titignan sa pie tsart, higit pa sa kalahati ng mga respondante ang nagbabadyet ng kanilang pera. 20% naman ang hindi nagbabadyet at 1% ang sumagot ng minsan. Batay sa mga datos, malaking bahagdan ng mga-aaral na sumagot ng aming sarbey ang marunong at nagsasagawa ng pagbabadyet. Maaaring mahinuha dito na pinag-iisipan ng mga mag-aaral nang mabuti kung papaano ba gagastusin ang perang hawak nila. Pinapakita rin nito na marami sa kolehiyo ng Narsing ang maingat sa kanilang pera at nakikita ang kahalagahan nito. Subalit, mayroon pa ring porsiyento ang hindi nagbabadyet ng pera o minsan-minsan lang nagbabadyet. Marahil wala silang sapat na kaalaman sa pagbabadyet o kaya naman ay kulang sila sa disiplina sa paghawak ng pera.


Ipon mula sa Baon

61% ang nagsasabing sila ay may ipon mula sa kanilang baon. 38% naman ang nagsasabing wala at 1% pa rin ang nagsasabing minsan. Sa pag-aayos ng sarbey, napansin ng aming grupo na karamihan sa mga taong sumagot na sila ay nagbabadyet ay sila ring sumagot na sila ay may ipon. Pareho din naman sa mga sumagot ng hindi sila nagbabadyet ay walang ipon sa kanilang baong pera. Batay doon, masasabi na nakatutulong talaga ang pagbabadyet ng pera sa pagkakaroon ng ipon. Mayroon din naman kaming nakita kung saan sila ay nagbabadyet, ngunit wala namang ipon. Marahil ay mayroon silang mahigpit na badyet na sinusundan kung saan talagang lahat ng kanilang pera ay nagagamit. Sa kabilang dako naman, mayroon ding sumagot na hindi sila nagbabadyet pero sila ay may ipon. Marahil ang kanilang naipong pera ay tira mula sa kanilang baon at pinipili nilang huwag nang gastusin ang mga ito.


Mga Mag-aaral na may Trabaho, Negosyo o Sideline

12% lamang sa mga respondante ng aming sarbey ang may trabaho, negosyo o sideline. Naglagay kami ng ganitong tanong sa aming sarbey sapagkat nais naming malaman kung may iba pa bang ginagawa ang mga mag-aaral upang makakita ng pera. Ilan sa mga sideline o negosyo ay ang pagiging bartender sa Starbucks, pagbabantay sa kanilang pamangkin o pinsan, pagbebenta ng pagkain tulad ng pastries, pagbebenta ng load at pagkakaroon ng gigs.


III. Rekomendasyon at Kongklusyon

Mahalaga ang pagbabadyet ng mga estudyante sa kanilang pera sapagkat dito magkakaroon ng pagpaplano kung paano gagastusin ang pera sa wastong paraan. Nakasaad sa aming pananaliksik ang mga hakbang at mungkahi tungo sa epektibong pagbabadyet na malaki ang matutulong sa mga estudyanteng nais makaipon ng kanilang pera. Mula sa mga nakalap naming mga datos, makikita na ang pinakamalaking bahagdan ng pera ang napupunta sa pagkain na isa sa mga pangunahing gastusin. Sumunod dito ang transportasyon, paaralan, cellphone load, gimik at iba pa. Sa panahon ngayon, patuloy na tumataas ang mga presyo ng mga bilihin, kaya kinakailangan lamang matuto tayo magbadyet ng ating pera lalo na ang mga estudyanteng nasa dalawampung bahagdan (20%) na hindi nagbabadyet (mula sa isinagawang sarbey).

Para sa mga nakasama sa 20% at sa mga minsan lang magbadyet, nararapat lamang magsimula na sa tamang pagpaplano ng gastusin. Ang aming maimumungkahi ay sundin ang mga nailahad na mga paraan ng pagbabadyet gaya ng paggawa ng budget worksheet at paghahambing ng mga gastusin mula sa hawak na pera. Tulad rin ng nabanggit sa unang bahagi ng papel ay ugaliing magbigay ng prayoridad sa mga bilihin upang maiwasang gumastos ng mahal at bumili ng mga hindi kailangan. Para naman sa pagkain ay matutong mamili ng murang pagkain ngunit sulit at upang mas mabawasan ang pagbili ay magdala ng sariling baon o karagdagang makakain. Sa mga mag-aaral na nakakaipon mula sa baon, dapat muna pag-isipang mabuti ang paglalaanan ng natirang pera bago ito gamitin. Puwede rin na itago na lamang ang perang naipon upang iyon na ang pambaon para sa susunod na araw. Hangga’t maaari ay dumiretso na sa bahay para makaiwas sa ano mang puwedeng paggastusan. Ang pagtatrabaho ay mainam para sa mga may sinusunod na mahigpit na pagbabadyet at para sa may panahong kumita.

Para sa mga nais gumawa ng kaugnay na pag-aaral ukol sa pagbabadyet ng mga estudyante, ang maipapayo ng aming grupo, una sa lahat, ay mag-isip ng tama at tumpak na layunin. Pangalawa ay ang pagtitiyagang humanap ng magagandang sanggunian sa ikagaganda ng nilalaman ng inyong pag-aaral. Ito ay para maipakita nang malinaw ang mga layunin sa pananaliksik. Para naman sa sariling pag-aaral, siguraduhing magkaroon ng organisadong metodo at sapat na datos upang maintatag ang kredibilidad ng pag-aaral na isasagawa.

Sa kabuuan ng aming pananaliksik, masasabi na magiging maayos ang pamumuhay ng mga estudyanteng nasa kolehiyo kung magkakaroon lang ng kaalaman at karanasan sa paghawak ng pera. Sa panahon ngayon na kung saan nagtataasan ang presyo ng mga bilihin, naiisip natin ang kahalagahan ng pagbabadyet sapagkat mahirap kumita ng pera at madali ang gumastos dahil sa maraming bagay ang maaring magustuhan at paggastusan kahit hindi naman kinakailangan tulad ng mga damit na mahal ang tatak. Dapat lamang maintindihan na magiging madali ang pag-iipon ng pera kung may kontrol sa sarili at tandaan ang mga hakbang at mungkahi na mga nabanggit ukol sa epektibong pagbabadyet.












Sanggunian:
http://ezinarticles.com/?5.tips.For.a.college.student.budget&id:1385727 (Disywmbre 14, 2008)
http://financialplan.about.com.leslcollege/MoneyCollege.htm (Disyembre 14, 2008)
http://www.studentfinancedomain.com/budgets/budget-planning.aspx (Disyembre 14, 2008)
http://information_hub.ofw-connect.com/OFW_articles/node/273 (Disyembre 14, 2008)
http://www.ehow.com/how_2199383_survive.college.students.budget.html?ref=fuel&utm_source=yahoo&utm_medium=ssp&utm_campaign=yssp_ant (Disyembre 6, 2008)
http://dallancampsystem,com/budgeting_for_college_students (Disyembre 6, 2008)
http://studentfinancedomain.com/budgets/student_budget_plan.aspx (Disyembre 6, 2008)
http://www.geocities.com/angpahaygangplaridel.com/archives/1604/Bnk1604-04.html (Disyembre 18, 2008)
http://estudyantipid101.blogspot.com/2007_09_01_archive.html (Disyembre 14, 2008)
http://www.pinoyweekly.org/cms/2008/02/epektibong_pagbabadyet (Disyembre 18, 2008)
http://financialplan.about.com/cs/college/a/moneycollege.htm (Enero 3, 2009)
http://www.cliff.com/a/budget.student.htm (Disyembre 14, 2008)
http://wow.essortment.com/family/budgetingtipss_sudl.htm (Enero 3, 2009)
http://www.yahoomoney.com/aboutus/press/040824 (Enero 3, 2009)
http://www.lendingtree.com/smartborrow/managing_your_money/budgeting_for_college_students/ (Enero 3, 2009)